Het gebeurt me niet elke dag dat ik gebeld word door een vriendje van vroeger. Dit vriendje – as in: we waren helemaal hoteldebotel met dikke verkering in groep 6 – bleek in het vak van Leren en Ontwikkelen terecht te zijn gekomen, bij de grootste frietfabriek van Europa. 

Grappig hoe je na al die jaren direct weer een connectie voelt – en de teletijdmachine induikt met de ene flashback na de andere. 

Maar nu – aan de telefoon – zijn we dik 30 jaar ouder, minstens even zoveel kilo’s zwaarder en hebben we al een leuke carrière gemaakt. Oftewel: we zijn volwassen en verantwoordelijk geworden en dat vraagt wat van ons. We vinden elkaar in ‘het goede willen doen’ en dat dan ‘echt goed doen’. 

Nieuw leermodel

Hij heeft als chief van de afdeling Leren en Ontwikkelen een nieuwe koers ingezet. Niet meer de mensen van de werkvloer halen -> in een klasje stoppen -> overladen met informatie -> terugsturen naar de werkvloer. Punt. 

Want daar heb je niks aan. 

Dat kan beter. 

Het nieuwe leermodel is óp de werkvloer. Leren als de situatie zich in jouw praktijk voordoet. Precies dan. Niet eerder, niet later. 

Goed, maar moeilijk

Dat klinkt logisch: precies zoals leren zou moeten werken. Maar vergis je niet: dit is zoveel moeilijker in te richten dan een verplicht klasje. Want hoe voorspel je wat iemand wanneer nodig heeft aan: kennis, bewustwording, vaardigheden, vertrouwen? En hóe bied je dat dan aan? In een klasje kan iemand zijn vinger opsteken om iets te vragen. Maar hoe werkt dat als elk moment van de dag een potentieel leermoment is? Technische mogelijkheden en onderwerpen genoeg, maar waar kies je voor? 

Cultuurverandering

That’s where we come in. Om koers te kunnen houden in deze overkill aan mogelijkheden, de rode draad te kunnen blijven zien in al het leeraanbod en om echt te snappen waar deze transitie om gaat, zijn wij met de afdeling Leren en Ontwikkelen op zoek gegaan naar hun hogere doel. 

Hoe?

Iedere medewerker van de afdeling mocht vertellen over de trotsmomenten in het werk: dát is waar zij het voor doen. 

Ik kan je verklappen: dan gaat het niet over technische snufjes. Dan gaat het over mensen zien groeien. Over collega’s die naar je toekomen met een ontwikkelvraag. Over seniors die als een mentor de jonge broekies wegwijs maakt. Over die ene keer dat een medewerker na sluitingstijd nog terugging om te controleren of de machine wel goed stond afgesteld. 

Het gaat dus om betrokkenheid, verantwoordelijkheid, ontwikkeling. Dát is je kompas. 

Huh? Is dit het? Wat kan ik daarmee?

Jij niet zoveel. Het is namelijk niet jouw kompas. Jouw / jullie kompas vind je uit jullie eigen verhalen. 

Interesse om daarmee aan de slag te gaan? Laat het me weten, ik help je graag op weg. 

Bel: 06-43761545 / mail: info@vertelschoolrotterdam.nl / of reageer op dit bericht.

Ik herinner me zijn berichtje nog goed. Ik weet nog dat ik dacht: “Maar waar heb je mij voor nodig dan?” Want hij schreef heel beeldend over wat zijn organisatie voor ‘kanteling’ had bedacht – dat hij niet wilde dat die grote woorden op papier betekenisloos zouden blijven. En of wij dan konden komen helpen met storytelling. “Huh, maar je schríjft zelfs storytellend. Dit kan je zelf!” 

Verhalen vertellen is betekenis geven aan grote woorden

Mijn interesse was gewekt. Een opdrachtgever die verhalend kan schrijven en toch weet dat ie hulp nodig heeft, dat klinkt als een krent uit de pap. 

Wat is er aan de hand? 

Zijn afdeling zit in een zoveelste reorganisatie. Heeft door Corona, thuiswerken en een bak aan nieuwe collega’s, ernstig behoefte aan verbinding. 

Verbinding met elkaar en het werk (waar zijn we van – waar staan we voor?)

Aan woorden op papier geen gebrek. Er liggen organisatievisies, afdelingsplannen, speerpunten, onboardingsprogramma’s. 

Wat mist is betekenis:

• Wat betekenen die woorden?
• Wat betekent de bedoeling van die woorden; voor mij en mijn werk?
• Hoe voel ik me verbonden met die betekenis en met de collega’s met wie ik samenwerk?

Het kwartje moest vallen – kloenk

En opeens snapte ik dat hij om hulp vroeg. Een vraag verhalend op kunnen schrijven is één. Alle 400 collega’s zelf betekenis laten geven aan het gezamenlijke DNA, het waartoe / waarheen / waarvoor van de afdeling. Dat is andere koek. 

In het kort, dit is wat we gingen doen:

Iedereen hun eigen verhaal laten vertellen over waar zij met een glimlach op terugkijken in hun werk. Uit ál die verhalen samen formuleren: wat zij DOEN en wat dat anderen OPLEVERT. Met die gezamenlijke drive in het achterhoofd duikt iedereen de wondere wereld van storytelling in en deelt vervolgens zijn/haar persoonlijke & betekenisvolle verhaal. That’s where the magic happens.

De woorden op papier krijgen echte betekenis. En de collega’s voelen zich verbonden, aan elkaar en aan het werk wat ze (samen) doen. 

Klaar?

Nee, niet klaar. Het is niet af als je dat 1 keer samen gedaan hebt. 

Die echte verhalen vol betekenis, wil je blijven delen en op die manier voelen dat je verbonden bent met je werk en je collega’s.

Ons advies: hou het levend. Met recente – glimmende oogjes! – voorbeelden uit je werk; ga al storytellend het podium op voor een presentatie en – ja, eng – bij werkoverleggen buiten de deur; en tot slot: blijf alert op de grote woorden op papier. Snapt iedereen wat het echt betekent? 

Weer terug van vakantie? Dan hoop ik 2 dingen: 

1. Dat je het heerlijk hebt gehad, en
2. Dat het op jouw werk gebruikelijk is om het voorstelrondje in de vergadering kort en krachtig te houden. 

Nu is het moment!

Na de vakantie kun je weer met een schone(re) lei beginnen. Fris en fruitig. Met nieuwe ideeën en vol goede moed. 

Zat je voor de vakantie nog zuchtend en steunend de (online) vergadering uit, omdat het voorstelrondje alléén al waanzinnig uitliep? Dan heb je misschien wat aan dit verhaal + tips uit mijn praktijk:

Ook al had ze zich voorgenomen dat zij het wél kort ging houden, ratelt ze toch nog even door over wat ze allemaal heeft gedaan vóór ze dit werk deed en prakt ze er ook nog in wat haar functie precies inhoudt. En dat was nog maar het voorstelrondje…

Ze kan zichzelf wel voor de kop slaan, want ze is communicatieadviseur. Hallo! Als die al niet to the point kan komen, wie dan wel? Gelukkig zet ze zich over haar ergernis heen en vraagt ze ons in de training om hulp. 

Ik beloof ‘kort, krachtig en indrukwekkend’ in dit blog, dus ik kom hier straight to the point met 3 tips om je sneller en beter voor te stellen:

Tip 1) Schrappen, schrappen, schrappen

Je hoeft niet alles toe te lichten om duidelijk te zijn over wat je doet. Vaak werkt dat zelfs averechts. Beperk je tot het belangrijkste om uit te leggen wie je bent en wat je werk is. Stop dan. Niet alles vertellen. 

Tip 2) Maak het concreet

Check of je concreet genoeg bent. 

Hoé check je of je concreet genoeg bent? Als een ander kan uitleggen wat je bedoelt. Dus pluk een liefdevolle buitenstaander van de gang (collega, puberzoon of oud omaatje) en laat ze in eigen woorden vertellen wat je ze duidelijk hebt proberen te maken. 

Second best: leef je in in wat de ander wel / niet weet over jou en je werk. Voorbeeld: toen ik ‘projectmanager professionalisering voor de wijkteams’ was, bij de gemeente Rotterdam, kon ik dat bij een vergadering met collega’s best zo zeggen. Die snapten voldoende wat ik met die termen bedoelde.

Maar voor jou, allerbeste lezer, zou ik het zeker anders verwoord hebben. Bijvoorbeeld zo: “Ik ben de projectleider van de opleiding gesprekstechnieken. Dat doe ik voor onze 1400 collega’s in de sociale wijkteams.”

Tip 3) Zeg het met een voorbeeld

Veel concreter wordt het niet: vertel met een voorbeeld uit jouw praktijk wat jij belangrijk vindt aan je werk. Wanneer ben je fluitend naar huis gegaan omdat je iemand echt verder hebt kunnen helpen? Of heb je met je collega’s (virtueel) een feestje gevierd omdat jullie samen een mijlpaal hadden bereikt? Kies uit alle verhalen uit jouw praktijk die ene die je het meest aanspreekt. Die kun je het beste overbrengen.

Ik zou, toen ik nog die projectleider was, in mijn voorstelrondje verteld hebben over die collega die er pas in onze opleiding achter kwam dat ze tóch steeds de problemen van de Rotterdammer met schulden ‘even snel’ zelf wilde oplossen. Terwijl ze ervan overtuigd was dat ze het de Rotterdammer in kwestie zélf liet oplossen.

Door onze opleiding gesprekstechnieken kon ze haar gedrag aanpassen en haar cliënten beter helpen zelfredzamer te worden. Dáár deden we het voor!

De kunst is om het concreet over die situatie te laten gaan én dat je kort aangeeft waarom dat verhaal zo goed illustreert wat je wilt overbrengen. En stop dan. Niet ALLES vertellen. Maar dat had ik al gezegd.

1. De leiders vertellen hun verhaal aan de medewerkers. Doen de medewerkers daar vervolgens niet zoveel mee? Dan leggen ze nog een keer uit wat het verhaal is. 
2. De leiders vertellen hun verhaal niet meer. Ze willen de ruimte geven aan de medewerkers om hun eigen verhaal te gaan vertellen. 
3. De leiders vertellen hun verhaal en nodigen de medewerkers uit om óók hun eigen verhaal te vertellen. 

• Waar je naartoe wilt +
• Jouw motivatie daarvoor +
• En waar die motivatie vandaan komt + 
• Duidelijk voorbeeld uit de praktijk om te laten zien wat je bedoelt =

• Waarom jij je vinger hebt opgestoken voor dit werk/deze opdracht +
• Jouw motivatie daarvoor +
• En waar die motivatie vandaan komt + 
• Duidelijk voorbeeld uit de praktijk om te laten zien wat je bedoelt =

Helder zou dat zijn hè? In één zin kunnen zeggen wat je doet en welke impact dat heeft op anderen. Lekker makkelijk ook. Dan ben je snel klaar als je de vraag krijgt: “Wat doe jij eigenlijk?” 

Klinkt te makkelijk om waar te zijn? 

Dan is het ook te makkelijk om waar te zijn. 

Je kan niet volstaan met 1 zin om uit te leggen wat je werk inhoudt en welke bijdrage je daarmee levert. 

Ik ga een testje met je doen: 

“Woorden geven aan wat er echt toe doet” 

Van wie denk je dat dit dé zin is? 

…….

Van ons! Van de Vertelschool.

Had je dat geraden? Wow, fantastisch!*  / No worries: dan weet je het nu.*

* Doorhalen wat niet van toepassing is. 

Maar wat betekent het? 

“Woorden geven aan wat er echt toe doet.” Dat is in de kern van wat wij belangrijk vinden om aan bij te dragen. Maar weet je dan ook direct wat het betekent? Wat we doen? 

Nee, waarschijnlijk niet. 

Ik heb dat een tijdje erg gevonden. Bleef ik op zoek naar een zin die wél helemaal volledig de lading dekte en duidelijk maakte wat we doen, met welk resultaat. 

Inmiddels ben ik wijzer. Ik heb geconcludeerd en aanvaard dat je er met 1 zin nooit bent. En omarm ik de noodzaak om verhalen te blijven vertellen om te duiden wat deze zin betekent. 

Gun jezelf je eigen verhaal

Ik hoop dat jij je inmiddels ook realiseert dat je niet verder hoeft te zoeken. Duik lekker je verhalen in: kijk eens terug op wat je allemaal meegemaakt hebt op je werk en pik daar de herinneringen uit die je trots of blij maken. Die verhalen heb je nodig. Voor jezelf en voor anderen. Want die maken pas echt helder en duidelijk wat je doet en bijdraagt.